(zie ook uitgebreidere literatuurlijst;
voor complete lijst van beschikbare boeken, zie Bieb.pdf;
voor pdf’s van koans, soetra’s etc., zie deze link).
HANDBOEKEN (NASLAGWERKEN)
Buswell, Robert & Lopez, Donald: Princeton Dictionary of Buddhism, Princeton 2014. Een uiterst gedegen en gedetailleerd bron van informatie over personen, geschriften en begrippen.
Robinson, Richard H.: Buddhist Religions, a historical introduction, fifth edition. Belmont 2004: een diepgaand en levendig overzicht van de ontwikkeling van het boeddhisme.
Breet, Jan de & Janssen, Rob: Aldus sprak de Boeddha. Rotterdam 2007. Levendig en compleet basismateriaal; daarnaast worden alle delen van hun vertaalproject van de Pali-canon (uitgeverij Asoka) van harte aanbevolen.
INSPIRATIE
Thomas Byrom: De Dhammapada
(vert. George Hulskramer).
Heemstede 1994
Krachtig vertaalde, wezenlijke weergave van universele wijsheid – praktisch voelbaar gemaakt en voor ieder toegankelijk.
Andere inspirerende versies van de Dhammapada zijn de vertalingen van Gil Fronsdal (The Dhammapada. Boston 2005) en Eknath Easwaran The Dhammapada (Nilgiri Press 1993)
Huang Po: In Eenheid Zijn;
scholing in Zen-bewustzijn.
Heemstede 1996
De zen-geest tot leven gebracht in onvoorwaardelijke termen – met uitstekende algemene inleiding in spiritualiteit door John Blofeld. Helaas niet meer in nederlands verkrijgbaar, wel in pdf: huangpo.pdf (389 kb), of anders engelstalig: The Zen Teaching of Huang Po; on the Transmission of Mind.
Taigen Leighton: Vruchtbare Leegte;
de stille verlichting van zenmeester Hongzhi.
Bloemendaal 2002
Prachtige verwoording van diep inzicht en transcendente beleving – onderricht en poëzie ineen. Niet meer in boekhandel leverbaar, wel in pdf: hongzhi.pdf (971 kb). Engelse titel: Cultivating the Empty Field; The Silent Illumination of Zen Master Hongzhi
Cyril Scott: De Ingewijde;
schets van een grootmoedige ziel.
Oudendijk 1994
Uitstekende inleiding, ondanks de esoterische omgeving, voor het ontdekken van spiritualiteit binnen wereldse omstandigheden. Veel humor, diepgang en liefde. Niet meer in boekhandel leverbaar, wel in pdf: ingewijde.pdf (893 kb).
KLASSIEKERS
SOETRA’S
• Lamotte, Etienne (tr. Sara Boin):
– Shurangamasamadhisutra. Delhi, 2003 (bevat ook veel notenmateriaal en verwijzingen naar zijn Vimalakirti-vertaling – zie hieronder)
– The Teaching of Vimalakīrti. Pali Text Society, 1976.
• Conze, Edward: expert inzake de Prajnaparamita soetra’s.
Zie onder andere:
– Buddhist wisdom books; the diamond and the heart sutra. London 1988
– The short Prajnaparamita Texts. London 1973
– The perfection of wisdom in eight thousand lines & its verse summary. Bolinas 1973
– The large sutra on perfect wisdom. Berkeley 1975.
• Chang, Garma C. C.:
A Treasury of Mahayana Sutras; selections from the Maharatnakuta Sutra. Dehli 1991.
• Red Pine:
– The Heart Sutra; the womb of buddhas. Emeryville 2004;
– The Diamond Sutra; the perfection of wisdom. Washington 2001;
– The Lankavatara sutra; translation and commentary. Berkeley 2012.
• Sheng-yen: Volmaakte verlichting. Nieuwerkerk a/d IJssel 1999 (Complete enlightenment; translation and commentary on The sutra of Complete Enlightenment. Elmhurst 1997).
• Keenan, John P.: The scripture on the explication of underlying meaning (Samdhinirmochana sutra). Berkeley 2000;
Deze soetra is ook vertaald door Thomas Cleary, onder de titel “Buddhist yoga”. Een Franstalige versie is beschikbaar van Etienne Lamotte: Samdhinirmocana sutra; l’explication de mystères. Louvain 1935
• Hakeda, Yoshito S.: The Awakening of Faith. New York 2005.
Recentere uitgave: Jorgensen, John e.a.: Treatise on Awakening Mahayana Faith. New York 2019.
Nederlanstalige versie, zie:
Een betrouwbaar pad
Basisboek voor bodhisattva’s.
Goede ondersteuning voor dit werk leveren twee boeken van Peter N. Gregory: Inquiry into the origin of humanity. Honolulu 1995, en Tsung-mi and the sinification of Buddhism. Honolulu 2002.
ONDERRICHT
• Alles van en over Shunryu Suzuki: “Zen begin” (= Zen-mind, beginner’s mind; New York 1970); “Niets is zo”; zijn biografie “Kromme komkommer” door David Chadwick, etc. Zie Literatuurlijst.
• Schaik, Sam van: The Spirit of Zen. London 2018.
Over de beginperiode van Zen (mahayana-zen) en over de kernprincipes van zen in het algemeen; heel leesbaar geschreven en tegelijkertijd diepgaand qua visie.
• Dahui (tr. Cleary, T.): Treasury of the Eye of True Teaching; classic stories, discourses, and poems of the Chan tradition. Boulder 2022, het laatste project van de in 2021 overleden Thomas Cleary, is een heerlijke verzameling leerzaam spul.
• Voor een algemeen overzicht:
Nelson Foster and Jack Shoemaker: The roaring stream; a new Zen reader. Hopewell 1996.
Zie tevens de vier onder Historie vermelde boeken van Richard Bryan McDaniel.
• Kostbaar materiaal leveren de yulu (Japans: roku), verzamelde onderrichtingen, meestal Engelstalig:
– App, Urs: Master Yunmen; from the record of the Chan Teacher “Gate of the Clouds”. New York 1994.
– Blofeld, John: Zen teaching of instantaneous awakening; being the teaching of the Zen Master Hui Hai. Devon 2015.
– Bodhidharma (vert. Red Pine): De oorsprong van Zen. Amsterdam 1993.
– Braverman, Arthur: Mud and water; the collected teachings of zen master Bassui. Boston 2002.
– Cleary, J. C.: Swampland Flowers; The Letters and Lectures of Zen Master Ta Hui. Boston 2006.
– Cleary, J. C. & Cleary, T.: Zen letters; teachings of Yuanwu. Boston 1994.
– Cleary, J. C.: Zibo; the last great Zen master of China. Berkeley 1989.
– Green, James: The recorded sayings of Zen master Joshu. Boston 1998.
– Ma-tsu: De gesprekken. Bussum 1981.
– Powell, William F.: The record of Tung-shan. Honolulu 1986.
Ook Dogen‘s Shobogenzo – en meer nog zijn Zuimonki – zou je kunnen rekenen tot de yulu; en uiteraard zijn er de prachtige vertalingen van Hakuin’s onderricht door Norman Waddell.
Zie voor completer overzicht: literatuurlijst.
MEDITATIE
• Sheng Yen: Attaining the Way; a guide to the practice of Chan Buddhism. Boston 2006.
En van dezelfde leraar: Things Pertaining to Bodhi; the thirty-seven aids to enlightenment. Boston 2010.
Plus: Shattering the great doubt; the Chan practice of huatou. Boston 2009.
• Tevens de boeken over zen van Joko Beck, Daido Loori, Philip Kapleau (m.n. De drie pijlers van Zen), Robert Aitken, Francis Cook.
• Uit de theravada-traditie is er de uitvoerige klassieker Buddhaghosa (vert. Bikkhu Nanamoli): The path of purification; Visuddhamagga. Onalaska 1991.
• De Tibetaanse traditie, rijk aan oorspronkelijke mahayana-materiaal (talrijke vertalingen uit het Sanskriet), biedt bijvoorbeeld inspirerend werk van Tsong-Kha-Pa: The great treatise on the stages of the path to enlightenment vol 1, 2 & 3. Boston 2000-2004.
HISTORIE
• Tweedelig standaardwerk (oorspronkelijk uit 1988) van Heinrich Dumoulin: Zen Buddhism: A History (vol 1.), India & China. Bloomington 2005, en Zen Buddhism: A History (vol. 2). Bloomington 2005.
• Twee studies van Hans Wolfgang Schumann: De historische boeddha (Asoka 2009), en Boeddhisme; stichter, scholen en systemen (Asoka 2002).
• Een inspirerende biografie van Boeddha in de mahayana-vajrayana-sfeer is Sherab Chodzin Kohn: De boeddha; het verhaal van zijn leven. Cothen 1993.
• Vier heel leesbare boeken van Richard Bryan McDaniel die het verhaal van de zentraditie in beeld brengen, van land tot land en van leraar tot leraar:
– Zen Masters Of China; The First Step East. Clarendon 2012
– Zen Masters of Japan; The Second Step East. Clarendon 2014
– Third Step East; Zen Masters of America. Nepean 2015
– Cypress Trees in the Garden; The Second Generation of Zen Teaching in America. Nepean 2015
• Recente vertaling van een klassiek zenwerk: Daoyuan (tr. Randolph S. Whitfield): Records of the Transmission of the Lamp (Jingde Chuadeng Lu), vol. 1-8. Hamburg 2015-2021.
KOANS
• The Book of Serenity (Cleary, Thomas: Book of serenity. Hudson 1990).
• The Gateless Barrier (Shibayama, Zenkei: The gateless barrier; Zen comments on the Mumonkan. New York 1974).
• The Blue Cliff record (Cleary, Thomas & Cleary J.C.: The Blue Cliff Record . Boston 1992).
• Daido Loori‘s vertaling van Dogen’s koans (Loori, John Daido: The true Dharma eye; Zen master Dogen’s 300 koans. Boston 2005).
• Gerry Wick‘s commentaren (Wick, Gerry Shishin: Book of Equanimity: Illuminating Classic Zen Koans. Boston 2005).
• Literatuur uit Hakuin‘s school: alle materiaal van Hakuin zelf (veel ervan vertaald door Norman Waddell) en van zijn leerling Torei Enji (The discourse on the inexhaustible lamp of the Zen school. Rutland 1989 – ook vertaald door T. Cleary: The undying lamp of Zen. Boston 2010).
AIKIDO
• Materiaal van John Stevens over Morihei Ueshiba Osensei, de grondlegger van Aikido.
Met name: The heart of Aikido, The secrets of Aikido, en Budo, teachings of the founder of Aikido.
EXPRESSIE
• Ramakrishna: Gesprekken, opgetekend door M. Den Haag 1987.
• Khenpo Tsultrim Gyamtso: Stars of Wisdom; Analytical Meditation, Songs of Yogic Joy, and Prayers of Aspiration. Boston 2010.
ALGEMEEN
• Klassiek basismateriaal: de prachtige en complete vertaling van Boeddha’s leerredes (Pali-canon) door Jan de Breet en Rob Janssen, uitgegeven bij Asoka in Rotterdam.
• Voor devotie en gevoelskant, de werken van Ramana Maharshi, Rumi, Teresia van Avila, Juan de la Cruz, Augustinus.
• Een prachtige uitgave van predikingen en traktaten van Meister Eckhart is “Over God wil ik zwijgen” (Historische Uitgeverij, 2010).
• Enkele parels uit de Tibetaanse traditie:
Lobsang P. Lhalungpa: Het leven van Milarepa. Amsterdam 1994, en Garma C.C. Chang: The hundred thousand songs of Milarepa. Boston 1999.
Aangeraden mede vanwege gedetailleerde mahayana-info: Jigme Lingpa; Kangyur Rinpoche: Treasury Of Precious Qualities, vol. 1. Boston 2010.
• Van Asanga, die ook in de zentraditie als een belangrijke leraar wordt beschouwd, zijn de volgende uitgaves aanbevolen:
– Asanga: The Bodhisattva Path to Unsurpassed Enlightenment; A Complete Translation of the Bodhisattvabhumi. Boston 2016.
– Maitreya, Asanga, Khenpo Shenga, Ju Mipham: Ornament of the Great Vehicle Sutras – Mahayanasutralamkara with Commentaries by Khenpo Shenga and Ju Mipha. Boston 2014.
– Asanga (Karl Brunnhölzl): A Compendium of the Mahayana; Asanga’s Mahayanasamgraha and Its Indian and Tibetan Commentaries (3 vols). Ithaca 2018.
– Arya Maitreya, Arya Asanga: Buddha Nature; The Mahayana Uttaratantra Shastra with Commentary. New York 2000.
– Maitreya, Asanga: Distinguishing Phenomena from Their Intrinsic Nature; Maitreya’s Dharmadharmatavibhanga with Commentaries by Khenpo Shenga and Ju Mipham. Boston 2013.
◄║►