De os

De os die door mij wordt verzorgd
heeft geen stal om in of uit te gaan.
Struinend door het geurige gras
toont hij de tint van zijn vacht.

Hij vertrekt in de ochtend, op niemands bevel,
komt terug in de avond, door niemand genodigd.
Niets kan zich meten met zijn kracht;
hij draagt hoorns, maar geen tuig.

Is er geen hoeder, dan loopt hij vrij rond,
wordt hij geleid, dan volgt hij gedwee.
Er zijn geen vernielde velden in het land,
de os onderhoudt al die plekken.

Zodra iemand hem gaat zoeken
verdwijnt hij aan de horizon.
Teruggebracht lijkt hij op ieder van jullie.
Ik vraag jou: is het je duidelijk of niet?

Gedicht van zen-leraar Dongshan Chu (gest. 900), in:
Dahui: Treasury of the Eye of True Teaching; classic stories, discourses, and poems of the Chan tradition. Boulder 2022 (vert. Cleary, Thomas), p. 266.

Afbeelding: Loori, John Daido: Riding the Ox Home: Stages on the Path of Enlightenment. Boulder 2022, p. 42.