Donderdag 26 dec. - maandag 30 dec.

Over puurheid

Foto van blad met druppels

Of men een onjuiste geesteswerking
al dan niet heeft opgelost,
bepaalt of die geest zuiver of onzuiver is.
Dit is het bezitten van ondubbelzinnige helderheid hierover.

We kunnen weliswaar spreken over een cyclisch bestaan ​​en over het bevrijden van lijden, maar daarmee zijn zuiverheid en onzuiverheid niet op een duidelijke, objectieve manier vast te stellen, zelfs niet in de geringste mate.
Over zuiverheid en onzuiverheid kan men wèl spreken met betrekking tot enerzijds iemand die het ik-idee en andere vormen van onjuiste geesteswerking heeft opgelost, en anderzijds iemand die dat niet heeft gedaan.
Wie dit begrijpt bezit ondubbelzinnige helderheid over de betekenis van zuiverheid en onzuiverheid.

Based on whether or not mistaken mental activity
Has been eliminated,
It is either impure or pure.
This is being unmistaken about that.

Though we may speak of cyclic existence and the transcendence of suffering, purity and impurity, they are not established in an objectively distinct way, not in the slightest.
Rather, purity and impurity are spoken of with reference to someone who has eliminated the view of self and other forms of mistaken mental activity, and someone who has not.
Understanding this is being unmistaken regarding the meaning of purity and impurity.

Bron:
Maitreya; Asanga: Middle Beyond Extremes (Madhyantavibhaga); with commentaries by Khenpo Shenga and Ju Mipham. Boston 2012, p. 164
Foto: Wiswerk

◄║►

De os

Afbeelding van os met ossehoeder

De os die door mij wordt verzorgd
heeft geen stal om in of uit te gaan.
Struinend door het geurige gras
toont hij de tint van zijn vacht.

Hij vertrekt in de ochtend, op niemands bevel,
komt terug in de avond, door niemand genodigd.
Niets kan zich meten met zijn kracht;
hij draagt hoorns, maar geen tuig.

Is er geen hoeder, dan loopt hij vrij rond,
wordt hij geleid, dan volgt hij gedwee.
Er zijn geen vernielde velden in het land,
de os onderhoudt al die plekken.

Zodra iemand hem gaat zoeken
verdwijnt hij aan de horizon.
Teruggebracht lijkt hij op ieder van jullie.
Ik vraag jou: is het je duidelijk of niet?

Gedicht van zen-leraar Dongshan Chu (gest. 900), in:
Dahui: Treasury of the Eye of True Teaching; classic stories, discourses, and poems of the Chan tradition. Boulder 2022 (vert. Cleary, Thomas), p. 266.

Afbeelding: Loori, John Daido: Riding the Ox Home: Stages on the Path of Enlightenment. Boulder 2022, p. 42.

◄║►

Zintuigen en geledingen

zintuigen en geledingen (skandha's)

Model van de zes zintuigen (ayatana) en de vijf geledingen (skandha) waarmee we alle zintuiglijke waarnemingen verwerken.

Zintuiglijkheid is het werelds (karmisch) aspect van ons bestaan, het meest vluchtige.
Onze kern-identiteit – hartsbewustzijn – fungeert innerlijk als geestelijk en meest reëel (dharmisch) aspect van ons bestaan.

◄║►

Onze wereld als leerplek

Als het zelf [ego] werkelijk bestond…
…zou het niet mogelijk zijn dit [egoïsme] los te laten.

Khenchen Thrangu Rinpoche in:
Asanga and Maitreya: Distinguishing Dharma and Dharmata by Asanga and Maitreya.
Delhi 2001, p. 19

Dit menselijke, wereldse bestaan is een leerruimte, een bewustwordingsgelegenheid.
Hier leren we steeds beter (= bewuster) omgaan met de functionele zintuiglijkheid van alle wereldse en persoonlijke omgevingen.

Bovendien: ons hart is in staat zich te openen voor universele, wetmatige beleving.
We leren ons te verbinden met álle levensvormen: de identiteit van een gesloten menszijn wordt vervangen door synchrone, gelijkwaardige verbondenheid.

Vervolgens leren we gaandeweg de meer verfijnde, existentiële betovering beseffen van samsara.
Dit zijn de bedrieglijke en onechte, zelf veroorzaakte bestaansprocessen en belevingsvormen van helse, dierlijke, menselijke of goddelijke aard.

Tenslotte is er de vierde rijping: het je bevrijden van elk soort gehechtheid of stollingstendens, hoe subtiel dan ook.
Dit laatste is de realisatie van leegte, d.w.z. kloppende en consequent belichaamde visie.
In traditionele termen heet dit: het inzicht in het niet ontstaan der dingen (anutpattika-dharma-kshanti).

Bron: boek Wiswerk.
Zie voor een verwante tekst:
Het lied van totaalbestaan.

Ter afronding een verwant citaat:

Ik zeg dat het einde van de wereld niet gekend, niet gezien, niet bereikt kan worden door te reizen.

Maar ik zeg ook dat er geen einde gemaakt kan worden aan het lijden zonder het einde van de wereld te bereiken.

Uitspraak van Boeddha, in: Breet, Jan de & Janssen, Rob:
De verzameling van thematisch geordende leerredes 4.
Rotterdam 2014, p. 112

◄║►

Stapje terug

beeld van Jizo
Bodhisattva Jizo
(Japanse naam voor Kshitigarbha)

Meester Jiuling Yuan [Mingyuan] bezocht zen-meester Changqing [854-932] voor overleg.
Changqing vroeg hem: ‘Wat is jouw naam?’
Hij zei: ‘Mingyuan.’
Changqing zei: ‘Hoe staat het met de kwestie van de Overzijde [verwerkelijking]?’
Hij zei: ‘Ik zet twee stappen terug.’
Changqing zei: ‘Waarom zet je zinloos twee stappen terug?’
Yuan wist niets te zeggen.
Changqing zei in zijn plaats: ‘Als ik niet terugstap, hoe kan ik Mingyuan dan kennen?’
Dit schonk Yuan inzicht.

Afbeelding: Ebrogift
Tekst: Dahui: Treasury of the Eye of True Teaching;
classic stories, discourses, and poems of the Chan tradition.
Boulder 2022 (vert. Cleary, Thomas), p. 195

◄║►

Uitzicht

Boeddhabeeld op vensterbank
Foto van boeddhabeeld, gesneden uit een stuk ‘zwerfhout’ (plataan) dat ik vond tijdens de aikido-zomerschool in 1985 van Sugano-sensei in België.

◄║►